Giải ngân thấp

Không khí lao động luôn rộn rã trên công trường xây dựng hồ chứa nước Lai Nghi và Pháp Bảo thuộc dự án phát triển môi trường đô thị để ứng phó biến đổi khí hậu TP.Hội An.

Hiện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Quảng Nam (chủ đầu tư) đã trình đơn rút 1,6 triệu USD (vay vốn Ngân hàng Phát triển Á châu - ADB) về để thanh toán khối lượng xây lắp cho nhà thầu.

Bộ Tài chính đã duyệt đơn, chuyển chờ ADB phê duyệt. Dự kiến gói thầu HA/W2 sẽ đấu thầu trong quý III.2021, HA/W3 vào quý IV.2021 và thực hiện tạm ứng hợp đồng (dự kiến 196,2 tỷ đồng).

Phía biển, dự án chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An vay vốn Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) chưa giải ngân được đồng nào.

Ông Võ Văn Điềm - Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT (chủ đầu tư) nói hiện dự án đang tổ chức đấu thầu. Tổng tỷ lệ giải ngân của 18 dự án do ban này làm chủ đầu tư (hơn 550 tỷ đồng) đã giải ngân khoảng 20%.

Sự sôi động của các dự án này chỉ là lát cắt mỏng của toàn bộ dự án đầu tư công kế hoạch vốn năm 2021 của tỉnh. Sở KH&ĐT công bố tổng kế hoạch đầu tư công năm 2021 khoảng gần 5.504 tỷ đồng (ngân sách trung ương gần 1.469 tỷ đồng và ngân sách tỉnh gần 4.034 tỷ đồng).

Tính đến ngày 31.5.2021, tổng vốn đã phân bổ đạt 86,3% kế hoạch vốn năm 2021 (4.750,82 tỷ đồng), bao gồm vốn ngân sách trung ương đạt 78,2% (hơn 1.148,8 tỷ đồng) và vốn ngân sách tỉnh đạt 81,7% (gần 3.302 tỷ đồng). Số vốn còn lại của kế hoạch vốn năm 2021 khoảng 777,7 tỷ đồng chưa được phân bổ thuộc về các dự án chưa đảm bảo các thủ tục đầu tư.

Thống kê cho thấy, đến ngày 31.5.2021, đã giải ngân hơn 828 tỷ đồng kế hoạch vốn năm 2021. Con số này chỉ đạt 15% so với kế hoạch vốn năm 2021 và đạt 17,4% so với kế hoạch vốn đã phân bổ (thấp hơn nhiều so với tỷ lệ 21,1% của năm 2020). Không chỉ tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn năm 2021 thấp, mà ngay cả kế hoạch vốn năm 2020 kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân sang năm 2021 vẫn chỉ đạt 16,9% (hơn 354/2.090,7 tỷ đồng).

Trong báo cáo của Sở KH&ĐT ngày 9.6.2021, cho biết tỷ lệ giải ngân thấp bởi trong vòng 5 tháng qua, các ngành, địa phương chỉ lo phần khai chi tiết kế hoạch vốn năm 2021 được giao hoặc chỉ thực hiện giải ngân vốn và thanh toán khối lượng tạm ứng kế hoạch vốn năm 2020 kéo dài. Tỷ lệ giải ngân thấp cũng không loại trừ việc các chủ đầu tư, sở, ngành liên quan chậm trễ thực hiện việc triển khai phê duyệt chủ trương, phê duyệt dự án, lập hồ sơ dự án/thiết kế kỹ thuật, thẩm định dự án, đấu thầu…

Không dễ đạt 100%

Từ đầu năm đến nay, đã không dưới 5 lần chính quyền Quảng Nam ra văn bản yêu cầu đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Công văn mới nhất (ngày 16.6.2021) yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương, chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án để giải ngân vốn đầu tư công.

Chủ động tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong bồi thường, giải phóng mặt bằng, kịp thời báo cáo, tham mưu UBND tỉnh xử lý kịp thời các vướng mắc trong giải ngân. Các chủ đầu tư tăng cường làm việc với các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thiện các thủ tục pháp lý, nghiệm thu khối lượng hoàn thành, hoàn thiện hồ sơ thanh toán để giải ngân cho nhà thầu.

Các dự án ODA khẩn trương thực hiện thủ tục đầu tư với nhà tài trợ, nhanh chóng hoàn thành các thủ tục phê duyệt dự án, thủ tục điều chỉnh, bổ sung dự án. Chính quyền sẽ kiên quyết cắt giảm, điều chuyển kế hoạch vốn năm 2021 và kế hoạch vốn năm 2020 kéo dài của các dự án có tỷ lệ giải ngân thấp, các dự án không có khả năng giải ngân hết kế hoạch vốn được giao trong năm 2021 để bố trí cho các dự án có khối lượng, khả năng thực hiện hồ sơ để giải ngân, bổ sung vốn.

Ông Nguyễn Quang Thử - Giám đốc Sở KH&ĐT cho hay năm 2021 là năm bắt đầu thực hiện giải ngân trong 1 năm, mỗi tháng phải báo cáo tiến độ tỷ lệ giải ngân một lần, nên buộc rà soát, bố trí sát vốn với khả năng thực hiện của dự án, đảm bảo giải ngân hết 100% kế hoạch vốn. Nếu bị trung ương thu hồi vốn không giải ngân hết nhưng không có lý do chính đáng thì chủ đầu tư chịu trách nhiệm.

Song, trên thực tế không dễ gì có thể giải ngân hết 100% kế hoạch vốn khi hiện vẫn còn có 12 sở, ban, ngành có tỷ lệ giải ngân 0%; 9 huyện, thị có tỷ lệ giải ngân dưới 30%. Tính đến ngày 1.6.2021 chỉ có 6/71 dự án khởi công mới sử dụng ngân sách tỉnh trong năm thực hiện xong công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu thi công. Các dự án còn lại đang trong giai đoạn trình phê duyệt chủ trương đầu tư, trình sở chuyên ngành thẩm định dự án/thiết kế kỹ thuật dự toán và đang tổ chức lựa chọn nhà thầu.

Chủ đầu tư, các sở, ngành liên quan còn chậm trong thực hiện công tác triển khai phê duyệt chủ trương, phê duyệt dự án, lập hồ sơ dự án/ thiết kế kỹ thuật, thẩm định dự án, đấu thầu… Tính đến ngày 1.6.2021, chỉ có 6/71 dự án khởi công mới sử dụng ngân sách tỉnh trong năm 2021 thực hiện xong công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu thi công; 65 dự án còn lại chưa hoặc đang trong giai đoạn trình phê duyệt chủ trương đầu tư, trình sở chuyên ngành thẩm định dự án/thiết kế kỹ thuật dự toán và đang tổ chức lựa chọn nhà thầu.

“Kể từ ngày 1.7.2021, Sở KH&ĐT sẽ chủ trì, phối hợp với Kho bạc Nhà nước Quảng Nam, Sở Tài chính tập trung rà soát, tham mưu UBND tỉnh điều chuyển vốn đầu tư công năm 2021, hướng đến giải ngân 100% kế hoạch vốn năm 2021” – ông Nguyễn Quang Thử nói.